Computerrecht 2019, afl. 5

EDITORIAL
173   Cookie cookie on the wall …. Tell me tell me about them all / 
p. 311​ 
E.J. Kindt

ARTIKELEN
174  Elektronische identificatie en ondertekening conform eIDAS / 
p. 313
De eIDAS-verordening heeft een juridisch kader geïntroduceerd dat de betrouwbaarheid en acceptatie van elektronische transacties binnen de EU moet vergroten. Hiervoor wordt een gelijk speelveld beoogd waarin burgers en bedrijven binnen de EU met hun eigen nationale elektronische ID zich ook digitaal kunnen identificeren bij openbare instanties uit andere lidstaten. Daartoe worden uniforme eisen gesteld aan de betrouwbaarheidsniveaus van deze elektronische ID’s. De eIDAS-verordening bevat daarnaast een kader voor de verschillende types elektronische handtekeningen. Gebruik van elektronische handtekeningen vereist analyse van het benodigde type handtekening en de bruikbaarheid daarvan voor de beoogde transacties. Deze bijdrage beschrijft verschillende aspecten die voortvloeien uit de hierboven omschreven onderwerpen en is bedoeld als praktische handreiking voor diegenen die gebruik maken, of willen maken, van elektronische ID’s of elektronische handtekeningen.
S.R.P. Bastiaans, M.T. Spuijbroek & C. Michielsen

175   Wet ongewenste zeggenschap telecommunicatie – een analyse / p. 323
Begin 2019 is de Wet ongewenste zeggenschap telecommunicatie ingediend bij de Tweede Kamer die het mogelijk maakt om op te treden tegen ongewenste zeggenschap in de telecomsector. Het kabinet acht de bestaande maatregelen die de Telecommunicatiewet biedt ter bescherming van de veiligheid en integriteit van de Nederlandse telecominfrastructuren en -diensten onvoldoende om de nationale veiligheid en openbare orde te beschermen en om te voorkomen dat partijen met geopolitieke motieven zeggenschap verwerven in de telecomsector. Het wetsvoorstel is bedoeld om deze leemte op te vullen. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van het wetsvoorstel besproken, wordt stilgestaan bij de vraag in hoeverre het bestaande wettelijk kader überhaupt aanvulling behoeft en worden nog enkele andere kanttekeningen bij het wetsvoorstel besproken.
K. Berg

RECHTSPRAAK

NEDERLAND
176   Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State, 3 april 2019, ECLI:NM:RVS:2019:1046, m.nt. M.M. Groothuis / p. 329
Geautomatiseerde ketenbesluitvorming. Beoordeeld moet worden of de Belastingdienst/Toeslagen bij herziening van het kindgebonden budget terecht is uitgegaan van de inschrijving van [persoon] in de Basisregistratie personen (BRP). Door vast te houden aan de in de Uitvoeringsregeling Awir opgenomen uitzonderingen op het gebruik van adresgegevens uit de BRP en op grond van objectieve gegevens vast te stellen onjuiste adresgegevens uit de BRP te gebruiken bij het bepalen van hoogte van het kindgebonden budget, heeft de Belastingdienst de inhoud en strekking van art. 1.7 van de Wet basisregistratie personen miskend. Schending van art. 3:4 Awb (evenredigheidsbeginsel).

177   Rechtbank Overijssel, 28 mei 2019, ECLI:NL:RBOVE:2019:1827, m.nt. Q. Tjeenk Willink & L. Van Sloten / p. 334
Artikel 82 van de AVG laat onverlet dat voor de toekenning van een schadevergoeding aansluiting mag en moet worden gezocht bij het Nederlands rechtsbestel; door verspreiding van zijn persoonsgegevens is sprake geweest van een schending van de privacy van eiser; rechtbank acht schadevergoeding van € 500,- billijk.

178   Rechtbank Rotterdam, 3 juli 2019, ECLI:NL:RBROT:2019:5339, m.nt. J.J. Oerlemans / p. 338
Deze veroordeling voor grootschalige drugshandel en witwassen volgt na de digitale infiltratieoperatie op ‘Hansa Market’. Tijdens deze operatie heeft de Nederlandse politie onder leiding van het openbaar ministerie een darknet market overgenomen en 27 dagen lang gerund, teneinde bewijs te verzamelen over de verkopers en kopers van de markt. De advocaat van de verdachte stelt dat de infiltratieoperatie onrechtmatig is. Deze annotatie gaat uitvoerig in op de mogelijke verweren en de juridische basis voor de operatie.

BELGIE
179   Hof van Beroep Brussel, 8 mei 2019, 2018/AR/410, m.nt. J. Clinck / p. 346
Belgische rechtbanken en hoven zijn internationaal bevoegd ten aanzien van Facebook Belgium, maar niet ten aanzien van Facebook Ireland en Facebook Inc. Het hof van beroep kan zich niet uitspreken over inbreuken die hebben plaatsgevonden voor de inwerkingtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en tegen de welke de huidige Gegevensbeschermingsautoriteit thans optreedt. Wat betreft de bevoegdheid van het hof ten aanzien van een vordering ingesteld door de Gegevensbeschermingsautoriteit voor feiten die hebben plaatsgevonden na 25 mei 2018, stelt het hof van beroep een aantal prejudiciële vragen. Deze hebben allen betrekking op de draagwijdte van het “een-loketmechanisme” uit de AVG.

180-193 TELECOMMUNICATIE / p. 375

194-200 PRIVACYBESCHERMING / p. 380

201-210 STRAFRECHT / p. 384

211-212 KORT NIEUWS / p. 388

Rechtbank Overijssel 9 oktober 2019, IT&R 2923; ECLI:NL:RBOVE:2019:3755 (Eiseres tegen ZorgkaartNederland) AVG. Persoonlijke levenssfeer. Zie vonnis [IT 2913]. Eiseres is medisch specialist in een ziekenhuis. De Patiëntenfederatie vertegenwoordigt patiëntenorganisaties en exploiteert onder de naam ZorgkaartNederland. Via de website kunnen waarderingen geplaatst worden over zorgverleners. Het verzoek ZorgkaartNederland te gebieden de persoonsgegevens van verzoekster te verwijderen en verwijderd te houden is ontvankelijk. ZorgkaartNederland wordt echter niet aangemerkt als zwarte lijst waarvoor een vergunning van de Autoriteit Persoonsgegevens is vereist. Het is geen overheidsinstantie in de zin van artikel 6 lid 1 sub f AVG. Verwerking van de persoonsgegevens is noodzakelijk voor de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van ZorgkaartNederland. Er is daarom onvoldoende aanleiding het belang van verzoekster te laten prevaleren. Het verzoek wordt afgewezen.

Rechtbank Rotterdam 25 oktober 2019, IEF 18784, IT 2922; ECLI:NL:RBROT:2019:8376 (gegijzelde journalist) In het onderzoek ter zake de “vergismoord“ is de telefoon van een getuige enige tijd getapt geweest. Hierdoor heeft de officier van justitie kennis gekregen van een drietal gesprekken tussen deze getuige en een journalist. De raadsman van de verdachte heeft de rechtbank verzocht om de journalist als getuige te laten oproepen. De journalist heeft zich vervolgens beroepen op zijn verschoningsrecht. De rechter-commissaris heeft beslist dat het verschoningsrecht geldt met uitzondering van de drie in het dossier opgenomen telefoongesprekken en de reeds bekende bron daarvan. De journalist bleef zich categorisch op zijn journalistiek verschoningsrecht beroepen en heeft geen enkele door de raadsman van verdachte gestelde vraag beantwoord. Hierop heeft de rechter-commissaris ambtshalve de gijzeling van de journalist bevolen. De raadkamer van de rechtbank Rotterdam heeft de journalist uit de gijzeling ontslagen.

Aan de journalist als getuige komt een verschoningsrecht toe. Dat recht is niet absoluut, in de zin dat hij op geen enkele vraag antwoord zou  hoeven geven, maar betekent in elk geval wel dat hij geen vragen hoeft te beantwoorden waardoor hij (informatie over) zijn bronnen zou prijsgeven. Dat verschoningsrecht moet ruim worden uitgelegd en geldt daarom ook, zoals hier, als uit andere informatie al duidelijk is wie de bron is. De vragen die de getuige in dit geval gesteld zouden worden, vallen volgens de rechtbank (en anders dan de rechter-commissaris eerder van oordeel was) allemaal onder het verschoningsrecht van de journalist. De journalist hoeft daarom geen uitleg te geven over uitlatingen van hem die hij heeft gedaan in een gesprek met zijn bron. Vervolgens is doorbreking van het verschoningsrecht volgens de wet nog mogelijk, maar de rechtbank vindt dat hier niet aan de orde, omdat het fundamentele belang van bronbescherming in dit geval zwaarder weegt dan andere belangen, zoals het ondervragingsrecht van de verdediging.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 23 oktober 2019, IEF 18783, IT 2921; ECLI:NL:RBAMS:2019:7935 (SchipholTaxi tegen NRC) Eisers, SchipholTaxi, vorderen rectificatie van artikelen in de papieren krant en op website van NRC. Toewijzing van de vorderingen zou een beperking vormen van vrijheid van meningsuiting, zo’n beperking moet bij wet zijn voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk zijn. Van een beperking bij wet voorzien is sprake als publicaties onrechtmatig zijn jegens eisers. Om uit te maken of dat het geval is, moeten de wederzijdse belangen worden afgewogen. Vastgesteld wordt dat de journalisten gedegen werk hebben verricht, zich voldoende hebben vergewist van betrouwbaarheid van hun bronnen. De gebruikte bronnen zijn geen anonieme bronnen in de zin dat ze oncontroleerbaar zijn. Maar zelfs als ze dat wel zouden zijn, zijn ze niet zonder betekenis. Een journalist mag gebruik maken van anonieme bronnen, mits de geloofwaardigheid van de door de bron afgelegde verklaring zorgvuldig is onderzocht. Van eiser had diepgaand onderzoek mogen worden verwacht naar de beschuldigingen aan het adres van de personen die voor hem werken. Geoordeeld wordt dat de beschuldiging dat toelating met smeergeld kan worden gekocht voldoende steun vindt in ten tijde van publicatie beschikbaar feitenmateriaal. De inhoud van twee artikelen is strikt genomen niet onjuist, maar daarin wordt wel een bepaalde suggestie gewekt. Met de later gepubliceerde aanvulling wordt voldoende tegemoet gekomen aan bezwaar tegen eerdere publicaties.

Rechtbank Amsterdam 16 oktober 2019, IT 2920; ECLI:NL:RBAMS:2019:7832 (Ctac tegen Leaseweb) Schadeafhandeling ICT-contract. Succesvol beroep op overeengekomen aansprakelijkheidsbeperking. Leaseweb verwijst  naar de ‘Nederland ICT Voorwaarden’ en voert aan dat het in de dienstverlenende ICT-branche algemeen aanvaard is dat een ICT-leverancier zijn aansprakelijkheid voor directe schade beperkt door een aansprakelijkheidslimiet en zijn aansprakelijkheid voor indirecte schade uitsluit. Het exoneratiebeding moet, volgens Leaseweb, in overeenstemming met deze norm worden uitgelegd en was ook de bedoeling van partijen. Deze uitleg wordt gevolgd. Er wordt als volgt overwogen: i) Ctac heeft onvoldoende gemotiveerd betwist dat een dergelijke wijze van exonereren gebruikelijk is in de dienstverlenende ICT-branche. ii) de totstandkoming van het exoneratiebeding wijst op de juistheid van zo’n uitleg. iii) Het volgen van de uitleg van Ctac zou de beperking in lid 2 van het exoneratiebeding nagenoeg betekenisloos maken. iv) Ctac heeft haar stelling, dat een volledige uitsluiting van vermogensschade is ingeprijsd gelet op haar zeer scherpe prijs, onvoldoende toegelicht en onderbouwd.

Meld u aan voor het Nationaal Mediarechtcongres, een middag vol praktijkgerichte kennis, inclusief de laatste stand van wetgeving, rechtspraak en ontwikkelingen in het medialandschap. Tijdens het door Remy Chavannes en Madeleine de Cock Buning samengestelde programma komen onder meer de volgende onderwerpen aan bod:

Persvrijheid onder druk? Metoo.nl, auteursrecht, privacy, en nu het verschoningsrecht van de journalist: welke grenzen stelt de rechter aan de persvrijheid? En in welk licht kunnen we actuele ontwikkelingen zien? Jens van den Brink (Kennedy Van der Laan) geeft een analyse van recente Europese en Nederlandse pers- en mediarechtspraak.    
De onontkoombare opkomst van Mediaplatforms: Ennèl van Eeden (PWC) geeft de zakelijke achtergronden, Remy Chavannes (Brinkhof) schetst de juridische kaders, en Marijn Poeschmann (Youtube), Janneke Slöetjes (Netflix) en Frank Volmer (STER) nemen deel aan de paneldiscussie;
Actualiteiten commerciële mediaregulering, door Arjo Kramer (Talpa)  
Actualiteiten publieke mediaregulering, door Madeleine de Cock Buning (UU).
Kortom: een boeiend middagprogramma, met actuele thema's en volop gelegenheid tot netwerken:   

Wanneer? donderdag 14 november, van 12.00 - 17.00 uur (aansluitend borrel)
Locatie: Volkshotel, Wibautstraat, Amsterdam
Accreditatie: 4 punten (PO, BMM, Vlaamse Orde)

Voor inschrijven mail naar info@delex.nl of kijk hier.

Op 7 november organiseert de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW) de themabijeenkomst “WWW 30: oorspronkelijke verwachtingen en uiteindelijke ontwikkelingen” met als sprekers prof. mr. E.J. (Egbert) Dommering en prof. dr. W. (Walter) Hoogland.
Het worldwide web is dertig jaar geleden 'uitgevonden' door Timothy Berners-Lee bij CERN. Een goed moment om stil te staan bij de ontwikkeling van internet afgezet tegen de oorspronkelijke verwachtingen. Tevens uitreiking van de Internetscriptieprijzen 2019.

Hof Den Haag 22 oktober 2019, IEF 18774, IT 2916; (S tegen R en Stichting). Auteursrecht. S is natuurfotograaf die voornamelijk vogels in de omgeving van Zwijndrecht fotografeert. De Stichting, volledig draaiende op vrijwilligers, houdt zich bezig met het onderhoud van een aantal natuurgebieden rondom Zwijndrecht. S was lid van een vogelwerkgroep die deel uitmaakt van de Stichting. Foto’s van S werden gepubliceerd op de website van de Stichting die beheerd werd door R. Vervolgens heeft R een dvd gemaakt met daarop de foto’s van S. Hiervoor had R geen toestemming. S claimt dat R en de Stichting inbreuk hebben gemaakt op het auteursrecht van S. In dit geval is wel degelijk sprake van een schending van het auteursrecht, aangezien slechts bij één van de foto’s de naam van S stond. Het was niet veel moeite geweest om erbij te zetten dat de navolgende foto’s allemaal door S zijn gemaakt. Het vonnis van in eerste aanleg [IEF 17429] waarbij geen schadevergoeding werd toegekend, wordt vernietigd. De tarieven van Foto Anoniem zijn ook in dit geval een objectief aanknopingspunt. Dit leidt tot een vergoeding voor de auteursrechtinbreuken van 22 euro per gebruikte foto. Verder heeft S onder andere morele schade geleden wegens schending op correcte naamsvermelding.

Op 25 oktober vindt er een symposium plaats over datamining en risicoprofilering van burgers binnen de verzorgingsstaat. De aanleiding hiervoor is een rechtszaak die wordt gevoerd tegen de Nederlandse staat inzake het risicoprofileringssysteem SyRI (Systeem Risico Indicatie). Lees hier verder.

Rechtbank Overijssel 9 oktober 2019, IT&R 2913 ;ECLI:NL:RBOVE:2019:3754 (Eiseres tegen ZorgkaartNederland) AVG. Eiseres is medisch specialist in een ziekenhuis. De Patiëntenfederatie vertegenwoordigt patiëntenorganisaties en exploiteert onder de naam ZorgkaartNederland. Via de website kunnen waarderingen geplaatst worden over zorgverleners. ZorgkaartNederland hanteert een gedragscode waaraan waarderingen moeten voldoen en de redactie kan ervoor kiezen een waardering niet te plaatsen of te verwijderen. Er is een waardering geplaatst over eiseres op de website. Op elk onderdeel werd zij gewaardeerd met een ‘2’. Eiseres heeft aan ZorgkaartNederland via een mail gevraagd haar naam en alle beoordelingen te verwijderen van de website. ZorgkaartNederland weigert dit te doen. Eiseres vordert onder andere onrechtmatigheid van de verwerking van haar persoonsgegevens op de website, op grond van de AVG. De vordering wordt toegewezen.