E-archief rechtspraak niet in strijd met AVG

Parket bij de Hoge Raad 21 juli 2023, IT 4381; ECLI:NL:PHR:2023:823 (klager tegen gerechten) Het E-archief is de interne databank van Rechtspraak.nl en bevat een selectie aan uitspraken die niet geanonimiseerd in de databank worden opgenomen. Het E-archief bevat daardoor persoonsgegevens van onder andere klager. In deze conclusie wordt besproken of de gegevens van klager op rechtmatige wijze door de gerechten zijn verwerkt. Klager richt zich tegen drie gerechten. Een rechter had in het E-archief gezocht of klager aanspraak maakte op proceskostenvergoeding en zag dat klager in een uitspraak niet als professionele rechtsbijstandverlener aangemerkt en in een uitspraak van een andere rechtbank wel. Klager meent dat de rechter onterecht in het E-archief heeft gezocht, omdat hier geen grondslag voor was uit de AVG. Daarnaast betoogt klager dat de rechter deze informatie niet ter zitting had mogen mededelen of in de uitspraak had mogen opnemen. Klager geeft aan dat ten aanzien van alle uitspraken van de gerechten dat deze niet opgenomen hadden mogen worden in het E-archief, omdat klager niet wist van het bestaan daarvan. Hierop zijn verschillende gesprekken gevoerd met de gerechtsbesturen en klager, maar dit heeft op niets uitgelopen. Klager wil dat zijn persoonsgegevens niet meer in het E-archief verspreid worden.

Verwerking van bijzondere persoonsgegevens is in het kader van gerechtelijke taken toegestaan, indien dit noodzakelijk is. De rechter beoordeelt of het noodzakelijk is om een uitspraak op te nemen in het E-archief en komt hierbij een grote mate van beoordelingsvrijheid toe. Tevens moet de verwerking voldoen aan de in art. 5 AVG genoemde beginselen, zoals het evenredigheidsbeginsel en het transparantiebeginsel. De verwerkingsverantwoordelijke dient passende technische en organisatorische maatregelen te treffen om naleving van de AVG te garanderen. De verwerking van persoonsgegevens door gerechten in het kader van hun rechterlijke taken is noodzakelijk voor het algemeen belang. Gerechten verzamelen deze gegevens namelijk voor een goed verloop van de procedure. Voor verzameling hiervan is geen toestemming nodig van betrokkenen. De procureur-generaal concludeert dat door de gerechten voldoende maatregelen zijn getroffen om aan de uitgangspunten van de AVG te voldoen. De procureur-generaal ziet de klacht dat uitspraken niet opgenomen mochten worden in het E-archief gegrond, omdat niet kenbaar was gemaakt door de rechter of op rechtspraak.nl dat gegevens werden opgenomen in het E-archief. De overige klachten omtrent het raadplegen van het E-archief en het opnemen van de uitspraak in het E-archief treffen geen doel, omdat de rechter een zekere mate van beoordelingsvrijheid toekomt bij het beoordelen of een uitspraak relevant is voor het opnemen daarvan in het E-archief.

7.23 Ten tweede houdt de klacht in dat het gerechtsbestuur in strijd met de AVG - en daarmee onbehoorlijk - heeft gehandeld door, zonder dat klager het bestaan van het E-archief kenbaar was gemaakt, zijn persoonsgegevens te verwerken door opname in het E-archief van een uitspraak (of uitspraken) van de rechtbank Den Haag.

Klager heeft in de zaak met kenmerk SGR 21/5722 WOB waarin op 18 november 2021 uitspraak is gedaan, zijn persoonsgegevens aan de rechtbank verstrekt vóórdat de privacyverklaring op rechtspraak.nl melding maakte van het E-archief (zie hiervoor in 7.8). Daarmee was niet voldaan aan het beginsel van transparante gegevensverwerking van art. 5 lid 1 onder a AVG, zoals uitgewerkt in art. 13 lid 1 onder c AVG en, voor zover sprake is van een verdere verwerking als bedoeld in art. 6 lid 4 AVG, in art. 13 lid 3 AVG. In zoverre acht ik de klacht gegrond. Voor het overige komt de klacht ongegrond voor, omdat niet is gebleken dat andere uitspraken waarin persoonsgegevens van klager zijn vervat, in het E­ archief zijn opgenomen vóórdat de privacyverklaring op rechtspraak.nl melding maakte van het E-archief.