DOSSIERS
Alle dossiers
Gepubliceerd op maandag 16 juni 2025
IT 4885

Disney en Universal trekken ten strijde tegen AI-bedrijf Midjourney

Volledige artikel te lezen op AI-Forum
Disney en Universal hebben een rechtszaak aangespannen tegen het AI-bedrijf Midjourney. Volgens de twee Hollywood-giganten heeft Midjourney op grote schaal auteursrechtelijk beschermd beeldmateriaal gebruikt bij het trainen van zijn AI-modellen, zonder daarvoor toestemming te vragen. Op basis daarvan zouden de modellen inbreukmakende output genereren. De zaak raakt aan het bredere juridische debat rond generatieve AI en auteursrecht. De uitkomst kan verstrekkende gevolgen hebben voor zowel de AI-sector als de creatieve industrie. 

De achtergrond
De rechtszaak is aangespannen bij de federale rechtbank in Los Angeles. In de aanklacht stellen Disney en Universal (eisers) dat Midjourney "talloze" beelden uit hun databases heeft gekopieerd en opgeslagen voor trainingsdoeleinden. Daarin bevinden zich iconische personages als Darth Vader (Star Wars), Elsa (Frozen), en de Minions (Despicable Me). De op deze beelden getrainde AI-modellen worden gebruikt om generatieve, inbreukmakende output beschikbaar te stellen aan miljoenen gebruikers via een betaald abonnementensysteem.

Volgens de aanklacht heeft Disney vorig jaar al een cease-and-desist-brief gestuurd, waarop Midjourney nooit inhoudelijk heeft gereageerd. Universal heeft in mei 2025 een soortgelijke sommatie verstuurd, maar weer zonder reactie.

Naast een schadevergoeding, waarvan het bedrag niet bekend is gemaakt, eisen Disney en Universal dat de rechter Midjourney verbiedt om hun werken verder te gebruiken voor trainingsdoeleinden. Ook willen ze dat Midjourney technische maatregelen (zogeheten guardrails) implementeert om te voorkomen dat gebruikers beschermde karakters kunnen genereren.

Opvallend is dat Midjourney’s eigen CEO in 2022 heeft toegegeven dat de trainingsdata via grootschalige scraping van het internet zijn verzameld, waarbij "honderd miljoen beelden" zijn gekopieerd. In 2024 oordeelde een federale rechter in een andere zaak al dat kunstenaars voldoende aannemelijk hebben gemaakt dat Midjourney en soortgelijke AI-bedrijven onrechtmatig gebruik hebben gemaakt van hun werk. Die zaak loopt nog. 

Juridische implicaties
De zaak tegen Midjourney staat niet op zichzelf. In de VS lopen inmiddels tientallen rechtszaken waarin rechthebbenden (van schrijvers en kunstenaars tot nieuwsmedia en platenlabels) AI-bedrijven aanklagen wegens ongeautoriseerd gebruik van beschermde werken voor trainingsdoeleinden. Tot op heden is er nog geen definitieve jurisprudentie die helderheid geeft over de juridische status van AI-training en generatieve AI onder het Amerikaanse auteursrecht. In de kern draait het debat om twee fasen waarin inbreuk kan plaatsvinden: de inputfase en de outputfase.