Generatieve AI-training is fair use, oordeelt de Amerikaanse rechter

Samenvatting van de redactie van AI-Forum. Voor het eerst heeft een Amerikaanse rechter geoordeeld dat het trainen van een generatief AI-model met auteursrechtelijk beschermd materiaal onder fair use valt. De uitspraak komt in de zaak Bartz v. Anthropic, waarin drie auteurs AI-bedrijf Anthropic aanklagen vanwege het gebruik van hun boeken bij de ontwikkeling van generatief taalmodel Claude. Rechter William Alsup oordeelde dat bepaalde vormen van dit gebruik rechtmatig zijn. Tegelijkertijd is het niet toegestaan om grote hoeveelheden illegale kopieën van beschermde werken te scrapen en te bewaren in een database. In dit artikel bespreken we de feiten van de zaak, de analyse van de rechter en de bredere betekenis van dit vonnis.

Feiten van de zaak
Anthropic heeft de boeken van eisers en vele anderen op twee manieren verkregen: via illegale piratensites (zoals Books3, LibGen en Pirate Library Mirror) en via aankoop van fysieke exemplaren, die vervolgens destructief werden gedigitaliseerd (de pagina’s werden uit de kaft gehaald en ingescand). In totaal verzamelde Anthropic miljoenen boeken in een centrale digitale bibliotheek.

Vanuit deze bibliotheek selecteerde Anthropic sets en subsets van data om verschillende versies van Claude te trainen. Deze modellen zijn commercieel ingezet sinds maart 2023. Anthropic genereert hiermee inmiddels meer dan een miljard dollar aan jaarlijkse omzet. Eisers beschuldigen Anthropic van auteursrechtinbreuk en stellen dat alle vormen van verveelvoudiging, waaronder het downloaden, scannen, opslaan en verwerken, onrechtmatig zijn.

Anthropic verzocht de rechter om een summary judgement. Oftewel, een verzoek om de zaak (deels) te beslissen zonder dat een volledige rechtszaak nodig is, omdat de relevante feiten niet in geschil zouden zijn. De rechter gaat daar nu op in en concentreert zich met name op de vraag of sprake is van fair use.