(On)rechtmatige registratie  

Rb. Amsterdam 4 februari 2020, IT 4940; ECLI:NL:RBAMS:2020:3786 (Eiseres tegen de korpschef van politie). Eiseres verzoekt de politie om inzage in alle over haar geregistreerde persoonsgegevens, gebaseerd op de AVG. Ze wil weten welke gegevens er zijn, het doel van gebruik, aan wie ze zijn verstrekt, hoe ze worden beveiligd, de herkomst, de opslagduur en of er automatische besluitvorming plaatsvindt. Ze vraagt ook om inzage in verslagstukken van gesprekken met de wijkagent. De korpschef interpreteert het verzoek echter als een inzageverzoek op grond van artikel 25 van de Wet politiegegevens (Wpg) en verstrekt een overzicht van alle registraties in het Bedrijfsprocessensysteem van de politie. Oudere gegevens zijn verwijderd of beperkt raadpleegbaar, en communicatie met derden zoals de GGD vindt plaats op basis van art. 20 Wpg en het convenant Zorg en Overlast. Er is geen sprake van automatische besluitvorming en er zijn passende beveiligingsmaatregelen getroffen.

Rb. Zeeland-West-Brabant 6 juni 2025, IT 4925; ECLI:NL:RBZWB:2025:4185 (Verzoeker). Deze zaak betreft een verzoeker die in het Fraude Signalering Voorziening (FSV)-systeem van de Belastingdienst was geregistreerd. De Belastingdienst heeft erkend dat het gebruik van het FSV-systeem niet voldeed aan de eisen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Verzoeker stelde dat hij door deze onterechte registratie schade heeft geleden en diende een schadeverzoek in bij de Belastingdienst. Nadat zijn verzoek was afgewezen, stelde verzoeker beroep in bij de bestuursrechter en vorderde schadevergoeding. De rechtbank moet beoordelen of zij bevoegd was om over het schadeverzoek te oordelen. De rechter overweegt in dit kader dat de verwerking van persoonsgegevens in het FSV-systeem een feitelijke handeling is en geen besluit in de zin van artikel 1:3, eerste lid, Awb. Hierdoor valt het schadeverzoek niet onder het bestuursrecht, maar onder het civiele recht. De bestuursrechter kan daarom geen oordeel geven over de rechtmatigheid van het schadeverzoek. De rechtbank verklaart zich onbevoegd om het verzoek te behandelen. Verzoeker moet zich voor zijn schadeverzoek tot de burgerlijke rechter wenden.

Rb. Amsterdam 24 april 2025, IT 4869; ECLI:NL:RBAMS:2025:3052 (Verzoeker tegen Coeo Incasso). Verzoeker wil dat zijn persoonsgegevens bij Coeo Incasso worden verwijderd, omdat volgens hem een vordering van de Staatsloterij ten onrechte zou bestaan. Dit vordert verzoeker dan ook bij de rechtbank. Hij beroept zich hierbij op artikel 35 van de UAVG en stelde dat zijn gegevens onrechtmatig waren verwerkt. Coeo Incasso verweert zich door te stellen dat zij een wettelijke grondslag heeft voor de verwerking in het kader van incassowerkzaamheden. De vordering van de Staatsloterij bedroeg € 17,50 aan hoofdsom, verhoogd tot € 57,50. Uit door Coeo overgelegde e-mails blijkt dat er sprake was van een rechtsverhouding tussen verzoeker en de Staatsloterij, waaronder levering van een lot en een teruggedraaide betaling. De rechtbank oordeelt dat het beroep van verzoeker op artikel 7A:1825 BW niet opgaat, omdat dit artikel alleen van toepassing is op illegale kansspelen zonder vergunning, en de Staatsloterij een vergunning heeft. Verder is de verwerking van persoonsgegevens door Coeo Incasso rechtmatig op grond van artikel 6 lid 1 sub c AVG, omdat zij wettelijk verplicht is incassogegevens tot twee jaar te bewaren. Daarnaast mag Coeo het recht op gegevenswissing buiten toepassing laten als dat noodzakelijk en evenredig is voor incassodoeleinden. Het verzoek tot verwijdering van de gegevens wordt dan ook afgewezen.

Rb. Overijssel 2 april 2025, IT 4833; ECLI:NL:RBOVE:2025:2068 (Partij A tegen ASR). De dochter van Partij A is in 2010 betrokken geraakt bij een ongeval. In de daaropvolgende letselschadeprocedure is geoordeeld dat ASR als WAM-verzekeraar aansprakelijk is voor de schade die de dochter door dat ongeval heeft geleden. ASR heeft op enig moment naar aanleiding van een in haar opdracht uitgevoerd observatieonderzoek geconcludeerd dat de dochter haar beperkingen als gevolg van het ongeval heeft overdreven. Omdat Partij A volgens haar daarbij een grote rol heeft gespeeld, heeft ASR hun persoonsgegevens geregistreerd in de externe en interne frauderegistratiesystemen. Partij A vorderen in conventie de ongedaanmaking van die registraties. ASR meent dat deze vorderingen moeten worden afgewezen en betoogt dat Partij A met hun handelen zowel individueel als in groepsverband onrechtmatig jegens haar heeft gehandeld. ASR vordert in reconventie betaling van de schade die zij stelt daardoor te hebben geleden.

Rb. Midden-Nederland 8 januari 2025, IT 4787;ECLI:NL:RBMNE:2025:91 (Eisers tegen Minister van Financiën). Vijf eisers hebben op 14 februari 2023 een verwijderingsverzoek ingediend op grond van artikel 17 van de AVG. Dit verzoek ziet op verwijdering van de BSN-nummers van eisers uit de ambtenarentabel. Het verzoek werd door de minister afgewezen. De ambtenarentabel was een instrument om de fiscale integriteit te waarborgen door medewerkers van het ministerie van Financiën en de Belastingdienst te identificeren. De tabel bevatte BSN-nummers van ambtenaren, hun fiscale partners en hun kinderen. Inmiddels is de tabel niet meer operationeel, maar er wordt wel een kopie van 2020 bewaard in een digitale kluis. Eisers voeren aan dat hun BSN-nummers onterecht in deze tabel staan. De minister heeft geen gerechtvaardigd belang bij het bewaren van de persoonsgegevens en mocht het verzoek om de BSN-nummers te verwijderen dan ook niet afwijzen. 

Vzr. Rb. Amsterdam 23 september 2024, IT 4669; ECLI:NL:RBAMS:2024:5899 (Eiseres tegen Rabobank). In het CKI van het BKR staat een krediet van Rabobank met een achterstandscodering en een bijzonderheidscodering op naam van eiseres. Ze heeft inmiddels de volledige openstaande vordering betaald en heeft samen met haar partner een koopovereenkomst voor een huis getekend. Daarnaast weet ze sinds kort dat ze zwanger is. Op grond van artikel 21 lid 1 AVG heeft eiseres vanwege haar specifieke situatie bezwaar gemaakt bij Rabobank tegen de verwerking van haar persoonsgegevens. Rabobank heeft het bezwaar afgewezen. Eiseres vordert in dit kort geding de verwijdering van de registratie, op straffe van dwangsommen. Eiseres stelt dat ze niet wist van de betalingsachterstand, omdat haar moeder haar rekening heeft gebruikt, de kredietlimiet heeft verhoogd, contact onderhield met de bank en deurwaarder en in haar naam een betalingsregeling heeft getroffen met de deurwaarder. De voorzieningenrechter gaat hierin mee en wijst de vordering van eiseres toe. Omdat Rabobank de registratie de volgende dag verwijdert, acht de voorzieningenrechter een dwangsom niet nodig.

Rb. Midden-Nederland 9 oktober 2024, IT 4647; ECLI:NL:RBMNE:2024:5787 (De Waarden c.s. tegen Google en KvK). De aanleiding van betreffende zaak was de verspreiding van een anoniem document via een Gmail-account, waarin de eisers werden beschuldigd van ernstige misstanden, waaronder machtsmisbruik, belangenverstrengeling, corruptie, en zelfs fraude met subsidies. Dit document bevatte bovendien privégegevens van betrokkenen en hun families en werd breed verspreid binnen de kraamzorgbranche, de media, en de politiek. De Waarden c.s. zagen dit als een ernstige aantasting van hun reputatie en wilden de identiteit achterhalen van de persoon of personen die verantwoordelijk waren voor deze verspreiding. Hun verzoek begon bij Google, van wie zij eisten informatie over de eigenaar van het anonieme Gmail-account te verstrekken. Google gaf echter aan dat de gebruiker het account kort na de verspreiding van het document had verwijderd, waarna het technisch onmogelijk bleek om de gegevens te herstellen. Google ondersteunde deze stelling met documentatie, en de rechter achtte deze informatie overtuigend. Omdat Google geen gegevens meer bezat, wees de rechtbank de vordering tegen Google af. De aandacht van de eisers richtte zich daarna op de KvK. Het anonieme document bevatte namelijk KvK-uittreksels waarop tijdstippen waren zichtbaar gebleven, wat de KvK in staat stelde om het verzoeker-account te traceren. De KvK ontdekte dat de uittreksels waren opgevraagd door een groot, anoniem bedrijf. Hoewel de eisers toegang wilden tot de naam van dit bedrijf om zo mogelijk de identiteit van de anonieme verspreider te achterhalen, weigerde de KvK mee te werken, met als reden dat zij geen internetdienstaanbieder waren zoals in de bekende Lycos/Pessers-zaak, en dus niet verplicht waren gegevens te verstrekken.

Rb. Amsterdam 18 september 2024, IT 4648; ECLI:NL:RBAMS:2024:5791 (Eisers tegen ING Bank). Eisers exploiteren een webshop in onder andere research chemicals. Ze hebben hun rekeningen bij ING. De ING heeft haar relaties met eisers wat betreft alle zakelijke rekeningen opgezegd vanwege de handel in research chemicals, zoals 3-CMC en 2F-Ketamine en het vermoeden dat deze middelen niet voor onderzoeksdoeleinden worden verkocht, maar voor consumptie aan consumenten als partydrugs. Bij opzegging heeft de ING de persoonsgegevens van eisers geregistreerd in haar gebeurtenissenadministratie en Interne Verwijzingsregister (IVR). Eisers vorderen dat de rechtbank verklaart dat beëindiging van de bankrelaties onaanvaardbaar is en dat de bank onrechtmatig jegens hen heeft gehandeld. Daarnaast vorderen ze dat de gegevens van eisers binnen maximaal twee dagen na het vonnis moeten worden verwijderd uit het IVR.

Hof Arnhem-Leeuwarden 27 augustus, IT 4622; ECLI:NL:GHARL:2024:5458 (Appellante tegen Achmea Schadeverzekeringen N.V.). Deze zaak betreft een schadeclaim van appellante tegen Achema, een inboedelverzekeraar, in verband met diefstal met braak. Na een onderzoek heeft Achmea aan appellante laten weten iedere verzekeringsuitkering te weigeren en de gegevens van appellante in het Externe Verwijzingsregister (hierna: EVR) te registreren voor de duur van acht jaar, wegens opzettelijke misleiding door appellante. Appellante heeft vervolgens bij de kantonrechter gevorderd dat Achmea wordt veroordeeld tot uitkering van de verzekering inclusief wettelijke rente. Bovendien vordert appellante dat haar gegevens uit het EVR worden gehaald. De kantonrechter wijst de vorderingen af. Appellante gaat in hoger beroep met de bedoeling dat haar vorderingen alsnog worden toegewezen. Het hof concludeert dat appellante verzekeringsfraude heeft gepleegd. Appellante heeft Achmea namelijk onjuist voorgelicht en haar verklaring telkens gewijzigd zonder logische verklaring. Zij heeft haar mededelingsplicht geschonden met de onmiskenbare bedoeling om een hogere uitkering te ontvangen. Haar recht op uitkering komt dan ook te vervallen. Wat betreft de verwerking van de gegevens van appellante in het EVR, oordeelt het hof dat de vastgestelde verzekeringsfraude hiervoor voldoende basis biedt. Appellante motiveert onvoldoende waarom dat anders zou moeten zijn en mede hierom ziet het hof geen reden om af te wijken van de door Achmea vastgestelde duur van acht jaar.

Rb. Rotterdam 21 augustus 2024, IT 4619; ECLI:NL:RBROT:2024:8250 (Verzoekster tegen Veilig Thuis). Verzoekster heeft een dochter voor wie zij een omgangsregeling heeft afgesproken met haar (voormalige) partner, de vader van haar dochter. Op 18 oktober 2022 heeft verzoekster een melding gedaan bij Veilig Thuis, omdat zij zich zorgen maakte over de veiligheid van haar dochter wanneer zij bij haar vader verbleef. Naar aanleiding van deze melding heeft Veilig Thuis één dossier voor het hele gezin aangemaakt (inmiddels zijn dit drie dossiers). Later zijn er verschillende andere meldingen gemaakt, zowel door verzoekster, als door haar partner en de politie. Er zijn daarbij veel contactmomenten geweest. Op 12 december 2023 heeft Veilig Thuis een melding gedaan bij het Jeugdbeschermingsplein en naar aanleiding daarvan is een onderzoek gestart. Verzoekster heeft Veilig Thuis vervolgens verzocht om een van de dossiers over haar gezin volledig te laten verwijderen, maar Veilig Thuis heeft dit verzoek afgewezen, met name uit anticipatie op een mogelijke situatie van kindermishandeling. Verzoekster stapt naar de rechtbank en verzoekt daar hetzelfde, inclusief met betrekking tot een tweede dossier. Subsidiair verzoekt zij dat Veilig Thuis wordt bevolen om specifiek haar persoonsgegevens uit de twee dossiers te verwijderen.