Dossiers

Hof Den Haag 25 juni 2024, IT 4758; ECLI:NL:GHDHA:2024:945 (Claudoe tegen RDW) RDW heeft een aanbesteding uitgeschreven voor een nieuw telefonieplatform, waarbij Frontline als winnaar uit de bus kwam en Cloudoe op de tweede plaats eindigde. Cloudoe stelt dat de aanbesteding onrechtmatig is verlopen omdat Frontline niet voldeed aan de knock-out eis om de oplossing uiterlijk op 31 mei 2021 operationeel te hebben. Cloudoe vordert een verklaring voor recht dat RDW onrechtmatig heeft gehandeld door de opdracht aan Frontline te gunnen en eist schadevergoeding. RDW heeft na de gunning de opleveringsdatum verschoven, wat volgens Cloudoe een ontoelaatbare wijziging van de aanbestedingsvoorwaarden is. Cloudoe betoogt dat zij de opdracht had moeten krijgen of dat de kans daarop bij een heraanbesteding zeer groot zou zijn geweest.

Hof Arnhem-Leeuwarden 25 juni 2024, IEF 22115, IT 4574; ECLI:NL:GHARL:2024:4238 (Verzoeker tegen Avrotros). Het programma Radar van AVROTROS heeft naast tv-uitzendingen en diverse social media-kanalen, ook een website met een discussieforum. Deze zaak draait om dat forum. Via het forum kunnen gebruikers ideeën met elkaar uitwisselen en doorpraten over de uitzendingen. Het forum wordt beheerd en gemodereerd door moderators van AVROTROS. Een gebruiker van het forum heeft een inzageverzoek gedaan op basis van de AVG, dat betrekking heeft op moderatie op het forum. AVROTROS is van mening dat zij daarvoor een beroep kan doen op de journalistieke exceptie en niet aan het inzageverzoek hoeft te voldoen.

Rechtbank Amsterdam 22 april 2024, T&R 1772; ECLI:NL:RBAMS:2024:3095 (Eiser tegen Criteo) Eiser stelt dat Criteo zonder zijn toestemming tracking cookies via websites van derden plaatst op devices van Eiser en dat daarmee zonder zijn toestemming persoonsgegevens van Eiser worden verwerkt. Criteo beweert dat het onder de verantwoordelijkheid van beheerders van die websites valt om toestemming te verkrijgen. In kort geding is beslist dat Criteo onrechtmatig handelde met het plaatsen van de tracking cookies en dat zij het onrechtmatig handelen moest staken en gestaakt moest houden. Dit is in hoger beroep grotendeels bekrachtigd. Criteo heeft ervoor gekozen om de maximaal opgelegde dwangsom te voldoen en door te gaan met het plaatsen van tracking cookies. In deze zaak moet worden beoordeeld of opnieuw een dwangsom aan Criteo moet worden opgelegd, omdat zij het arrest niet nakomt en de oorspronkelijke dwangsom is ‘uitgewerkt’, want deze werkt niet meer als prikkel tot nakoming. De voorzieningenrechter oordeelt dat het onrechtmatige handelen door het plaatsen van de cookies nog steeds plaatsvindt. Daarnaast kan uit het betalen van de maximale dwangsom door Criteo worden opgemaakt dat Criteo zelf vond dat ze niet aan het opgelegde gebod voldeed. De voorzieningenrechter concludeert dat de eerder opgelegde dwangsom een onvoldoende prikkel heeft gevormd tot nakoming van het gebod en dat er voldoende reden is om een nieuwe, hogere, dwangsom op te leggen. De vordering van Eiser wordt dus toegewezen.

Vzr. Rb. Rotterdam 31 mei 2024, IEF 22108, IT 4573; ECLI:NL:RBROT:2024:5183 (Factorylab tegen gedaagden). Factorylab houdt zich bezig met het ontwikkelen, produceren en onderhouden van elektronica en software voor het uitlezen, verzenden, opslaan en inzichtelijk maken van data voor industriële toepassingen. In 2023 heeft Factorylab met gedaagde 1 in notariële vorm een overeenkomst betreffende bedrijfsoverdracht gesloten (hierna: de Overeenkomst). Gedaagde 3 is enig aandeelhouder en bestuurder van gedaagde 2, die op haar beurt indirect bestuurder is van gedaagde 1 (samen: gedaagden). Met gedaagde 2 heeft Factorylab een overeenkomst van opdracht gesloten, waarbij gedaagde 3 als senior engineer kan worden ingeschakeld voor het verbeteren van bestaande producten en het ontwikkelen van nieuwe producten. Tot de overgenomen activiteiten behoort het project van de klant MCS, die product ED2051van Factorylab afneemt. Na overdracht heeft gedaagde 3 werkzaamheden verricht om de software van ED2051 te verbeteren en bugs te fixen. Factorylab heeft hierna gevraagd aan gedaagde 3 om de broncode van ED2051, maar slechts de gecompileerde versie van de broncode is aangeleverd. Factorylab vordert onder andere gedaagden te veroordelen om binnen 48 uur aan Factorylab in leesbare en bruikbare vorm op een gegevensdrager de broncode van ED2051 te verstrekken.

Tijdens het IE Zomerforum 2024 op donderdag 27 juni zal twee uur worden gedebatteerd over één hoofdvraag:

Welke mate en welke vorm van juridische zeggenschap is wenselijk voor natuurlijke personen en hun nabestaanden ten aanzien van deepfakes van hun persoon?

Deelnemers aan het debat: Arnout Groen (AC&R), Bindu de Knock (CrossLink Legal), Luna Schumacher (Pictoright), Jet Hootsmans (Kunstenbond), Elles Masselink (Henneman Agency) en Martijn Michael (ICTRecht) in het panel. Vanuit de zaal: Feer Verkade, Bernt Hugenholtz, Bas Pinckaers, Jorn Torenbosch, Thijs van Aerde e.v.a.

Bijgaand een voorlopig document waarin de deelonderwerpen en deelvragen alvast worden opgesomd.
Commentaar en suggesties voor aanvulling zijn welkom via: dirk.visser@ipmc.nl

Vzr. Rb. Midden-Nederland 24 mei 2024, IEF 22094, IT 4571; ECLI:NL:RBMNE:2024:3248 (eiseres tegen BNNVARA). Kort geding. Eiseres is een onderneming die onder andere merchant fill-geldautomaten levert aan andere ondernemingen. BNNVARA is voornemens om in een van haar onderzoeksjournalistieke programma’s een reportage uit te zenden over de risico’s van dergelijke automaten op het gebied van witwaspraktijken. Eiseres stelt dat BNNVARA met de uitzending hiervan een onrechtmatige daad begaat jegens haar en vordert een preventief uitzendverbod ter voorkoming dat haar onherstelbare schade wordt toegebracht. Eiseres stelt hiertoe dat het programma gebruik heeft gemaakt van verborgen opnameapparatuur, een relatief zwaar onderzoeksmiddel. Anders dan eiseres stelt is het niet zo dat dit alleen mag worden ingezet bij ‘minder ernstige’ misstanden. Uiteindelijk komt de zaak neer op een afweging tussen de belangen van beide partijen. Aangezien een preventief uitzendverbod een vergaande maatregel is, wordt deze niet snel toegewezen. De voorzieningenrechter is met BNNVARA eens dat in een democratisch rechtssysteem niemand voorafgaand verlof nodig heeft voor een uiting. Eiseres stelt dat een aantal uitlatingen van de medewerkers die zijn opgenomen in de reportage niet overeenkomen met het beleid dat eiseres voert, maar dit is volgens de voorzieningenrechter niet relevant. De uitlatingen komen rechtstreeks uit de opnames van de gesprekken en daarmee staat de feitelijke onderbouwing hiervan vast.

Rb. Amsterdam 12 juni 2024, IT 4756; ECLI:NL:RBAMS:2024:3461 (eisende partij tegen Bunq) Eisende partij is slachtoffer geworden van phishing, waarbij haar persoonlijke inloggegevens zijn buitgemaakt via een frauduleuze website. Vervolgens is op 8 juli 2022 een nieuw apparaat gekoppeld aan haar online bankomgeving, waarna haar e-mailadres werd gewijzigd en een bedrag van € 44.175 naar een buitenlandse rekening werd overgeboekt. Eisende partij vordert dat de bank haar dit bedrag vergoedt, omdat zij van mening is dat de bank onvoldoende veiligheidsmaatregelen heeft genomen om haar tegen deze fraude te beschermen. De bank voert verweer en stelt dat eisende partij zelf nalatig is geweest door haar inloggegevens op een niet-officiële website in te vullen. Daarnaast vordert eisende partij de vernietiging van bepaalde algemene voorwaarden van de bank, die zij als onredelijk bezwarend beschouwt.

Hof Amsterdam 11 juni 2024, IEF 22091, IT 4569; C/13/729349 KG ZA 23-92 (Hammy Media tegen Stichting Offlimits). Hammy Media komt in dit hoger beroep op tegen het kort geding van 2023 [zie IEF 21357, waarin Stichting Offlimits nog optrad onder haar vorige naam EOKM]. In hoger beroep is niet in geschil dat de feiten juist zijn weergegeven. Kort gezegd betreft de zaak een collectieve actie van Offlimits tegen het openbaarmaken van beeldmateriaal waarbij personen ontkleed te zien zijn op plekken waar zij zich opbespied wanen of onprofessioneel beeldmateriaal waarin personen herkenbaar worden getoond terwij zij in de privésfeer seksuele handelingen verrichten. Offlimits vorderde in het kort geding een wereldwijd verbod op deze openbaarmaking voor personen die in Nederland woonachtig zijn, en een verbod in Nederland voor personen die niet in Nederland woonachtig zijn. De voorzieningenrechter heeft de vorderingen van Offlimits deels toegewezen. Dit resulteert erin dat Hammy Media 3 werkdagen de tijd heeft om een video te verwijderen nadat Offlimits melding maakt dat deze video onder het toegewezen verbod valt. Doet zij dit niet, dan geldt er een onmiddellijk opeisbare dwangsom van € 10.000, vermeerderd met € 500 euro per dag dat de video nog openbaar staat, met een maximum van € 30.000. 

Rb. Amsterdam 7 juni 2024, IT 4755; ECLI:NL:RBAMS:2024:3331 (eiser tegen Microsoft c.s.) Eiser vordert dat gedaagden, waaronder LinkedIn Ierland, Microsoft VS, MIOL en Xandr, stoppen met het zonder zijn toestemming plaatsen en uitlezen van tracking cookies op zijn apparaten. Eiser stelt dat deze handelingen in strijd zijn met de privacyregels, zoals vastgelegd in de Telecommunicatiewet en de AVG. Hij heeft bewijs aangeleverd dat op meerdere door hem bezochte websites tracking cookies zijn geplaatst zonder zijn expliciete toestemming, ondanks dat hij deze toestemming had geweigerd. Gedaagden betwisten de vorderingen en stellen dat zij voldoende maatregelen hebben genomen om te voldoen aan de wettelijke vereisten. De voorzieningenrechter oordeelt dat Microsoft c.s., met uitzondering van LinkedIn B.V. en Microsoft B.V., onrechtmatig hebben gehandeld door tracking cookies te plaatsen en uit te lezen zonder de toestemming van eiser. De voorzieningenrechter acht zich bevoegd om over de vorderingen te oordelen en stelt dat de betrokken gedaagden als verwerkingsverantwoordelijken verantwoordelijk blijven voor het verkrijgen van rechtsgeldige toestemming, ook als zij dit contractueel hebben uitbesteed aan partners. De voorzieningenrechter wijst de vordering van eiser toe en gebiedt gedaagden om het plaatsen en uitlezen van tracking cookies zonder toestemming te staken en gestaakt te houden.

De recente verzamelbrief van staatssecretaris Alexandra C. van Huffelen aan de Eerste Kamer biedt een gedetailleerd overzicht van de stappen die de Nederlandse overheid zet op het gebied van AI en algoritmes.

Een belangrijke mijlpaal is de goedkeuring van de AI-verordening door de EU, die strikte eisen stelt aan risicovolle AI-systemen om veiligheid en mensenrechten te waarborgen. De verordening verplicht zowel private als publieke aanbieders tot een grondige risicoanalyse en publicatie van mensenrechtentoetsen, een stap die ook in Nederland al wordt voorbereid door het algoritmekader van de overheid.

Daarnaast onderzoekt het kabinet nieuwe wetgeving voor democratische controle op algoritmische besluitvorming, inclusief verplichte transparantie over gebruikte gegevens en algoritmes. Dit sluit aan bij moties van de Eerste Kamer die vragen om meer inzicht en verantwoording in AI-gebruik.