Dossiers

Hof Amsterdam 10 juni 2025, IT 4891; ECLI:NL:GHAMS:2025:1532 (Certscanner tegen MyBit). Partijen zijn een overeenkomst van opdracht aangegaan voor de duur van drie jaar. Voorafgaand daaraan zijn prijsafspraken gemaakt. Over die prijsafspraken, en met name over de werkzaamheden waarvoor is gefactureerd, is discussie ontstaan, die na ruim zes maanden heeft geleid tot het staken van de uitvoering van de opdracht. Certscanner heeft als opdrachtgever maar een deel van de door MyBit als opdrachtnemer gestuurde facturen voldaan. MyBit vordert betaling van het nog openstaande deel van twee van haar eerste vier maandfacturen. MyBit heeft bij de uitvoering van haar werkzaamheden de broncode van het systeem van Certscanner gewijzigd. Zij weigert de broncode af te geven zolang haar rekeningen niet zijn betaald. De voorzieningenrechter heeft de vordering van MyBit tot betaling van haar rekeningen toegewezen en de vordering van Certscanner tot afgifte van de gewijzigde broncode afgewezen. In hoger beroep is het vonnis van de voorzieningenrechter vernietigd voor zover de vordering van MyBit tot betaling van facturen was toegewezen.

Rechtbank Rotterdam 16 juni 2025, IT 4888; ECLI:NL:RBROT:2025:6961 (Apple tegen ACM). Op 24 augustus 2021 heeft de ACM aan Apple een last onder dwangsom opgelegd wegens misbruik van haar machtspositie op de iOS-appstoremarkt voor datingappaanbieders. Apple moest binnen twee maanden aan de last voldoen, op straffe van €10 miljoen per week (tot maximaal €100 miljoen). Nadat de voorzieningenrechter een gedeelte van de last had geschorst, heeft de ACM in 2022 beslist dat Apple de opgelegde last niet tijdig en volledig had nageleefd en dat zij daarom een dwangsom van €50 miljoen had verbeurd. Apple’s bezwaren werden in 2023 ongegrond verklaard en de ACM besloot tot (gedeeltelijke) publicatie van de besluiten. Apple stelde daarop beroep in. Volgens de ACM bestaat het misbruik uit drie verplichtingen: het verplichte gebruik van Apple’s eigen betaalsysteem (de IAP-verplichting), de commissie van 15 à 30 procent over in-app aankopen (de commissieverplichting) en het verbod op verwijzingen naar externe betaalopties (de anti-steering bepaling). Deze voorwaarden beperken de vrijheid van datingappaanbieders en verstoren hun klantrelatie, aldus de ACM.

Vzr. Rb. Limburg 12 juni 2025, IT 4890; ECLI:NL:RBLIM:2025:5620 (Eisers tegen gedaagde). Kort geding. Eisers in conventie (verweerders in reconventie) zijn  een man en een vrouw, beiden advocaat. Gedaagde in conventie (eiser in reconventie) is een particulier. Eisers traden in de eerdere procedure op als advocaten van een partij die betrokken was bij een juridisch geschil met gedaagde. In deze eerdere kortgedingprocedure waren dezelfde partijen al betrokken bij een geschil over uitlatingen die de gedaagde op LinkedIn had gedaan. Die zaak eindigde in een regeling tijdens de zitting, waarin afspraken werden gemaakt over wat de gedaagde wel en niet mocht publiceren. In de huidige procedure stellen eisers dat gedaagde die afspraken heeft geschonden door opnieuw berichten op LinkedIn te plaatsen waarin de eisers, als advocaten, ernstig worden beschuldigd van onder andere misleiding, liegen tegen de rechter en samenspannen met tegenpartijen. Eisers vorderen onder andere onmiddellijke verwijdering van de berichten, publicatie van een rectificatie (zowel online als in een landelijk dagblad), een verbod van herhaling onder dwangsom. Gedaagde voert hiertegen verweer en stelt dat er sprake is van misbruik van het procesrecht en dat de eerdere overeenkomst onterecht en gebrekkig tot stand is gekomen. Hij vordert dan ook in reconventie dat het eisers wordt verboden om over te gaan tot executie van de boete.

Rb. Oost-Brabant 11 juni 2025, IT 4889; ECLI:NL:RBOBR:2025:3418 (2Work Software tegen Kompas Zuidlaren). 2Work Software B.V. heeft Kompas Zuidlaren B.V. gedagvaard wegens het uitblijven van betaling voor in totaal 36 softwarelicenties. De rechtbank oordeelt dat Kompas Zuidlaren 34 van deze licenties op 27 oktober 2023 onregelmatig had opgezegd, omdat de overeengekomen opzegtermijn van drie maanden vóór het einde van de lopende contracttermijn (1 april 2025) niet was nageleefd. Voor de twee overige licenties beroept Kompas Zuidlaren zich op een buitengerechtelijke ontbinding van de overeenkomst wegens vermeende tekortkomingen van 2Work Software, waaronder het uitblijven van een koppeling met KEI (Toezicht). De rechtbank oordeelt echter dat 2Work Software niet tekort was geschoten, aangezien de KEI-koppeling ten tijde van de ontbinding nog niet wettelijk verplicht was en de overige klachten onvoldoende onderbouwd waren. Daarnaast oordeelt de rechtbank dat 2Work Software gerechtigd was om de levering van de softwarelicenties op te schorten na uitblijven van betaling. De vorderingen van 2Work Software worden grotendeels toegewezen. Kompas Zuidlaren werd veroordeeld tot betaling van € 31.699,15, vermeerderd met wettelijke handelsrente, € 1.085,43 aan buitengerechtelijke incassokosten, en € 4.754,22 aan proceskosten.

Vzr. Rb. Den Haag 20 december 2021, RB 3908, IT 4886; ECLI:NL:RBDHA:2021:17335 (Holland Casino tegen de Kansspelautoriteit). Holland Casino heeft een vergunning voor het aanbieden van kansspelen in casino’s en het aanbieden van online kansspelen. De Kansspelautoriteit heeft een last onder dwangsom opgelegd omdat op de website voor online kansspelen staat die doorverwijst naar de vestigingen van Holland Casino. Volgens de toezichthouder is dit in strijd met de Wet op de kansspelen (Wok), specifiek op het verbod op reclame voor andere diensten op een kansspelpagina. Holland Casino stelt een spoedeisend belang te hebben omdat het verwijderen van de navigatieknop zou leiden tot onevenredig en onomkeerbaar nadeel. Zij stelt dat de navigatieknop internetgebruikers zo snel mogelijk naar informatie over de vestigingen leidt, zonder dat zij worden blootgesteld aan hoog risico spellen. De voorzieningenrechter volgt dit niet: de informatie is eenvoudig op andere wijze te vinden en de gevolgen zijn technisch niet onomkeerbaar. Omdat geen spoedeisend belang is aangetoond, kan alleen worden ingegrepen als het besluit evident onrechtmatig is. Daarvan is volgens de voorzieningenrechter geen sprake: de navigatieknop vestigt extra aandacht op de fysieke vestigingen. Van een evident onrechtmatig besluit is daarom geen sprake. De voorzieningenrechter wijst het verzoek om een voorlopige voorziening af.

HvJEU 7 maart 2025, RB 3907, IT 4884; C-194/25 (Leovegas Gaming tegen Autorità per le Garanzie nelle Comunicazioni). Leovegas Gaming is een in Malta gevestigde aanbieder van online kansspelen. Sinds 2017 is zij in Italië actief op basis van een concessie verleend door de agentschap douane en monopolie (de ADM). Op 17 oktober 2019 heeft de Italiaanse communicatieautoriteit een geldboete opgelegd aan Leovegas wegens schending van het verbod op (in)directe reclame voor kansspelen, vastgelegd in artikel 9 van dl.l. nr. 87/2018. De TAR Latium wijst het beroep van Leovegas af, waarop zij hoger beroep instelt bij de Consiglio di Stato, de verwijzende rechter. Leovegas betoogt dat het Italiaanse reclameverbod voor kansspelen in strijd is met het EU-recht. Zij stelt dat haar activiteiten onder het begrip “diensten van de informatiemaatschappij” vallen in de zin van artikel 1, lid 1, onder b), van richtlijn 2015/1535, waardoor het verbod als technisch voorschrift vooraf aan de Europese Commissie had moeten worden gemeld volgens artikel 5, lid 1 van de richtlijn. Omdat dit niet is gebeurd, zou de rechter het verbod buiten toepassing moeten laten en het bestreden besluit nietig moeten verklaren. Daarnaast voert Leovegas aan dat reclameverbod een beperking vormt van de vrijheid van vestiging en het vrij verrichten van diensten binnen de Unie (artikel 49 en 56 VWEU), en vanuit dat oogpunt in strijd is met de beginselen van noodzakelijkheid, evenredigheid (artikel 5, lid 4 VEU) en het beginsel van loyale samenwerking (artikel 4, lid 3 VEU). Bovendien stelt Leovegas dat het verbod in strijd is met het non-discriminatiebeginsel, omdat geen onderscheid wordt gemaakt tussen illegale en legale marktdeelnemers. Tot slot beroept Leovegas zich op het rechtszekerheidsbeginsel en het beginsel van gewettigd vertrouwen, nu zij sinds 2017 met een geldige concessie actief is en daarop investeringen heeft gebaseerd.

Volledige artikel te lezen op AI-Forum. 
Disney en Universal hebben een rechtszaak aangespannen tegen het AI-bedrijf Midjourney. Volgens de twee Hollywood-giganten heeft Midjourney op grote schaal auteursrechtelijk beschermd beeldmateriaal gebruikt bij het trainen van zijn AI-modellen, zonder daarvoor toestemming te vragen. Op basis daarvan zouden de modellen inbreukmakende output genereren. De zaak raakt aan het bredere juridische debat rond generatieve AI en auteursrecht. De uitkomst kan verstrekkende gevolgen hebben voor zowel de AI-sector als de creatieve industrie. 

De achtergrond
De rechtszaak is aangespannen bij de federale rechtbank in Los Angeles. In de aanklacht stellen Disney en Universal (eisers) dat Midjourney "talloze" beelden uit hun databases heeft gekopieerd en opgeslagen voor trainingsdoeleinden. Daarin bevinden zich iconische personages als Darth Vader (Star Wars), Elsa (Frozen), en de Minions (Despicable Me). De op deze beelden getrainde AI-modellen worden gebruikt om generatieve, inbreukmakende output beschikbaar te stellen aan miljoenen gebruikers via een betaald abonnementensysteem.

Hof Den Haag 27 mei 2025, IT 4882; ECLI:NL:GHDHA:2025:1051 (SMC tegen Airbnb). Dit beroep keert zich tegen een vonnis van 2023 waarin de rechtbank zich internationaal onbevoegd heeft verklaard van de vorderingen van Stichting Massaschade & Consument (hierna: SMC) kennis te nemen. In eerste aanleg vorderde SMC de nietigheid van het servicekostenbeding van Airbnb en terugbetaling van die kosten aan consumenten. De rechtbank stelde vast dat geen van de bevoegdheidsgronden van de Brussel I-Bis Verordening van toepassing is. SMC is immers geen consument en geen contractspartij. In hoger beroep blijft dit oordeel in stand. Het hof herhaalt dat de internationale bevoegdheid van openbare orde is en stelt hierbij dat SMC geen consument noch contractspartij bij de Airbnb-overeenkomsten is. Daarom kan zij geen beroep doen op het consumentenforum van art. 18 lid 1. Het hof verwijst hierbij naar jurisprudentie van het HvJEU (o.a. Schrems en Club La Costa). Volgens SMC is de plaats van daadwerkelijke uitvoering niet Ierland, waar het technische beheer van het platform plaatsvindt, maar Nederland, omdat de digitale dienstverlening van Airbnb ten opzichte van de Nederlandse gebruikers, voor wie SMC optreedt, op Nederland is (in)gericht. De Nederlandse gerichtheid leidt er volgens het hof niet toe dat Nederland de plaats van daadwerkelijke uitvoering van de bemiddelende dienst is. Dit argument van SMC gaat dus niet op. Ook het beroep andere bevoegdheidsgronden is voor het hof geen reden om het eerdere oordeel te vernietigen. Het hof bekrachtigt dan ook het vonnis van de rechtbank.

Vrijdagmiddag 20 juni 2025, 14.00-17.00 uur, aansluitend een borrel (tot 18.30 uur)
OBA Oosterdok, Oosterdokskade 143, 1011 DL Amsterdam

We bevinden ons in een tijdsgewricht waarbinnen kunst en cultuur met regelmaat onderwerp zijn van maatschappelijk, politiek en juridisch debat. Daarom organiseert de VMC op vrijdag 20 juni een studiemiddag die de vraag naar de rol van het recht in het beschermen en begrenzen van culturele expressie centraal stelt. We verkennen nationale en internationale juridische kaders, en zoeken aansluiting bij andere disciplines, zoals (literatuur)sociologie en kunsttheorie. Hoeveel overlap zit er tussen de theoretisch vaak wenselijk geachte vrijheid van culturele uitingsvormen, en de in de praktijk soms vereiste of afgedwongen beperkingen daaraan?

Rb. Gelderland 28 mei 2025, IT 4879; ECLI:NL:RBGEL:2025:4172 (Eiseres tegen Achmea). Eiseres heeft sinds 2022 een verzuimverzekering bij Achmea die loondoorbetaling bij ziekte dekt. In februari 2024 meldde eiseres een werkneemster aan die al sinds 2020 in dienst was, en op dat moment al ziek bleek. Achmea beëindigde de verzekering en registreerde eiseres voor vijf jaar in haar interne frauderegister (IVR), wegens vermoedelijke fraude. Eiseres vordert nu verwijdering uit het IVR en bevestiging dat geen sprake is van fraude of misleiding. Subisdiair vordert ze opschorting van de registratie. De voorzieningenrechter oordeelt dat eiseres geen spoedeisend belang heeft, omdat de registratie intern is en geen directe externe gevolgen heeft. Het probleem bij het afsluiten van nieuwe verzekeringen vloeit voort uit de beëindiging van de vorige verzekering, niet uit de IVR-registratie. Daarnaast acht de rechter voldoende aannemelijk dat sprake is van fraude, gelet op de onjuiste en volgehouden informatieverstrekking door eiseres. De voorzieningenrechter wijst alle vorderingen af.