Last but not least: met nog drie maanden te gaan in 2023 staan we bij deLex klaar voor de najaarscongressen, jurisprudentielunches in de laatste drie maanden van het jaar.

Antwoorden Kamervragen 2022/23, nr. 2023Z12709. In dit bericht beantwoordt minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat Kamervragen naar aanleiding van een bericht waarin werd gesteld dat het internet vervuilender zou zijn dan de luchtvaart. De leden Bontenbal en Slootweg stellen de minister een aantal vragen over het energieverbruik en CO2-uitstoot door het digitale leven. Naar schatting is het digitale leven goed voor zo’n 4 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Wat het Nederlands aandeel in deze uitstoot is, is de minister op dit moment aan het laten onderzoeken. In Nederland is relatief veel gedigitaliseerd, waardoor ook veel dataverwerking plaatsvindt. Dit gegeven is echter onvoldoende om de bijdrage die Nederland levert aan de kosten van het digitale leven vast te stellen. Ook de digitale voetafdruk van de Rijksoverheid valt nog niet vast te stellen op dit moment. Dit komt door het feit dat de huidige gegevens niet alleen dataverwerking van de Rijksoverheid omvatten, maar ook het energieverbruik van de werknemers tijdens kantooruren. De minister geeft aan dat aandacht wordt besteed aan het beperken van het ontstaan van overbodige data. De minister ziet dat de maatschappij in hoog tempo digitaliseert en dat hier ook een groter energieverbruik bij komt kijken. Daarom is het belangrijk dat nieuwe technologieën zo duurzaam mogelijk zijn. De minister vertelt dat al veel gesprekken met het bedrijfsleven over duurzame digitalisering hebben plaatsgevonden, waardoor bedrijven ook de noodzaak inzien van verduurzaming bij digitalisering. De minister onderschrijft het belang van bewustzijn over de digitale voetafdruk van bedrijven en hun verantwoordelijkheid hierin.

Rechtbank Gelderland 4 oktober 2023, IT 4392; ECLI:NL:RBGEL:2023:5435 (Eiser tegen Stichting Hogeschool Arnhem en Nijmegen). Eiser is in 2021 afgestudeerd van de hogeschool met enige studievertraging vanwege persoonlijke omstandigheden. Begin 2022 heeft eiser een bericht van de hogeschool ontvangen dat zijn gegevens gestolen zijn bij een hack, waarbij ook de reden van zijn studievertraging in handen is gekomen van de hacker. Begin december heeft eiser de hogeschool verzocht schadevergoeding te betalen wegens diefstal van zijn persoonsgegevens. De hogeschool heeft aangegeven deze schadevergoeding niet te zullen betalen.  

Gerecht EU 27 september 2023, IEF 21690, IT 4390; T‑172/21 (Valve Corporation tegen Commissie). Valve is exploitant van het gameplatform Steam, waarop games van verschillende aanbieders te spelen zijn. De Commissie heeft een onderzoek geopend na het ontvangen van informatie over onrechtmatige beperking van de concurrentie door Valve en vijf game-ontwikkelaars. Bepaalde videogames werden op het platform namelijk geografisch geblokkeerd (geoblocking) vanwege de locatie van gebruikers. Door het instellen van deze gebiedscontrole in verschillende perioden van 2010-2015 werd de grensoverschrijdende verkoop beperkt in de Baltische staten en sommige landen in Midden- en Oost-Europa. Hiermee heeft Valve het mededingingsrecht geschonden. Valve heeft een beroep tot nietigverklaring van het besluit ingesteld.

De zorgen over de explosieve groei van AI zijn voor Europa aanleiding geweest om nieuwe, vergaande wetgeving door te voeren: de AI Act. Ter bevordering van eerlijkheid, transparantie, robuustheid en diversiteit bevat deze wet een woud aan nieuwe eisen. Ook het perspectief is nieuw: risicobeheersing in plaats van regulering an sich. Wat zijn de contouren van de te verwachten nieuwe wet?

HvJ EU Conclusie A-G 28 september 2023, IEF 21688, IT 4389; C-470/21 (La Quadrature du Net e.a.). De Franse hoge autoriteit voor verspreiding van werken en de bescherming van rechten op het internet heeft tot taak erop toe te zien dat in Frankrijk de intellectuele eigendomsrechten worden geëerbiedigd. Deze autoriteit stuurt een gebruiker, wanneer deze inbreuk maakt, een waarschuwing met het bevel om dit niet opnieuw te doen. Na een tweede waarschuwing volgt bij de derde keer de mogelijkheid tot strafrechtelijke vervolging. Voor dit proces moet echter wel duidelijk zijn wie de inbreukmaker is die bij het IP-adres hoort. Om deze gegevens te achterhalen heeft de autoriteit sinds 2010 de mogelijkheid om exploitanten van elektrische-communicatiediensten te verzoeken haar gegevens te bezorgen over de identiteit van de inbreukpleger aan wie het IP-adres is toegewezen. Hier zijn vier Franse verenigingen die zich inzetten voor bescherming van rechten en vrijheden op het internet tegen opgekomen bij de rechter. De Franse rechter heeft naar aanleiding van deze procedure de prejudiciële vraag aan het Hof gesteld [zie IEF 20258]. Dit is de vraag of het met het Unierecht verenigbaar is dat met IP-adressen overeenkomende gegevens over de burgerlijke identiteit worden verzameld en op geautomatiseerde wijze worden verwerkt om te voorkomen dat inbreuk wordt gemaakt op intellectuele-eigendomsrechten, zonder dat een rechterlijke instantie of een administratieve entiteit vooraf een controle uitvoert.

Het rapport 'Eenheid in Veelzijdigheid' van het Adviescollege Publieke Omroep is tot stand gekomen om een toekomstbestendig plan te creëren voor de publieke omroep. In het rapport staat onder andere een advies dat de Nederlandse Omroep uit maximaal zes omroepverenigingen mag bestaan en dat omroepen aan strengere voorwaarden moeten voldoen. Voor aspirant-omroepen dient de toelatingsprocedure langer en inhoudelijker te worden. De toelating, uittreding en verantwoording van omroepen gaat onder het toezicht staan van een nieuwe op te richten onafhankelijke autoriteit: de Autoriteit Publiek Media. Daarnaast wordt geadviseerd dat de overheid zich minder met de publieke omroep moet gaan bemoeien. Het aantal omroepen dient verminderd te worden om versnippering in het publieke bestel tegen te gaan. Een oneindig aantal omroepen is namelijk niet nawerkbaar in de praktijk. Nieuwe omroepen kunnen wel als redactie-omroep toetreden om hun eigen geluid te laten horen. Lees het gehele rapport hier.

College van Beroep voor het bedrijfsleven 19 september 2023, IT 4387; ECLI:NL:CBB:2023:517 (KRCO tegen minister van Economische Zaken en Klimaat). Het geschil gaat over een wijziging van de vergunning voor het gebruik van een frequentieruimte van de radio SRC FM. In 2019 heeft een herverdeling van de gemeente plaatsgevonden, waardoor SRC FM een groter verzorgingsgebied heeft gekregen. SRC FM is hierdoor van oordeel dat de toegekende frequentie niet meer toereikend is en heeft verzocht om een frequentiewijziging, welke door de minister toegekend. KRCO heeft hiertegen beroep ingesteld.

Vzr. Rechtbank Gelderland 15 augustus 2023, IT 21682; ECLI:NL:RBGEL:2023:4959 (EKZ tegen Dialoc en Xafax). EKZ (voorheen: HSBib en Autocheck Systems) is leverancier van software voor zelfbedieningsbalies in bibliotheken onder de naam iTrack selfcheck. Dialoc is eveneens producent en leverancier van bibliotheekoplossingen. In een periode van 2016 tot en met 2019 hebben HSib en Dialoc samengewerkt. Daarna heeft Dialoc haar eigen MyLib-software ontwikkeld, welke Xafax verder distribueert. EKZ heeft later een brief naar Dialoc en Xafax gestuurd, waarin zij inbreuk maken op haar auteursrechten op de iTrack-software door gebruik van de daaraan ontleende MyLib-software. Zij eist dat Dialoc en Xafax de inbreuk staakt en gestaakt houdt. Dialoc heeft op de brief gereageerd door te stellen dat zij een eigen software heeft geschreven na beëindiging van de samenwerking en dat zij zo nodig gebruik heeft gemaakt van de aangeschafte licenties die door EKZ destijds zijn verleend. Dit was hen toegestaan volgens art. 45m Auteurswet, omdat het gebruik van de software noodzakelijk was voor het gebruik van het softwareprogramma. EKZ stelt dat deze uitzondering niet van toepassing is, omdat de iTrack-software niet in opdracht van Dialoc is ontwikkeld en dat MyLib-software geen nieuw werk betreft. EKZ vordert daarom een inbreukverbod tegenover Xafax en Dialoc.

ABRvS 20 september 2023, IT 4386; ECLI:NL:RVS:2023:3557 (Appellante tegen Autoriteit Persoonsgegevens) De Autoriteit Persoonsgegevens (hierna: AP) heeft in 2018 het verzoek van appellant afgewezen om op te treden tegen schendingen van de AVG door de Dienst Wegverkeer (hierna: RDW). Appellant heeft klachten ingediend bij de AP om de manier waarop de RDW registervergelijkingen uitvoert ter bepaling van een overtreding van de keuringsplicht en verzekerplicht van rijtuigen. Op basis hiervan stelt de RDW boetes vast indien mensen niet voldoen aan de genoemde verplichtingen. Appellant heeft deze boetes ook opgelegd gekregen, terwijl zij geen houder is van een voertuig. Hierdoor vindt zij de werkwijze van RDW in strijd met privacywetgeving en heeft zij een verzoek gedaan tot handhaving bij de AP. De AP heeft dit verzoek niet-ontvankelijk verklaard, omdat RDW adequaat heeft gereageerd op de klachten door de gegevens meteen te verwijderen of corrigeren. De Afdeling oordeelt dat appellante geen belang meer heeft bij het veroordelen van de RDW, omdat geen onjuiste persoonsgegevens meer worden verwerkt door de RDW. Het bezwaar is daarom terecht niet-ontvankelijk verklaard door de AP.